De internationale EIS
De internationale EIS bestond al en was actief in een aantal Europese landen, maar niet in Nederland. John Heath en Jean Leclerq waren de twee personen die probeerden de European Invertebrate Survey vorm te geven. Beiden zijn inmiddels overleden. Hun opzet was anders dan wat er ooit van is geworden. Ze wilden centra voor taxonomische groepen verspreid over Europa, waarbij Gembloux (Leclerq) het centrum voor Hymenoptera zou zijn en Monks Wood (Heath) voor de dagvlinders.
EIS-Nederland - start
In 1971 bestond er in Nederland geen structuur die vergelijkbaar was met de genoemde buitenlandse instituten en ons land dreigde daardoor de aansluiting te missen. Er is eerst gekeken of er andere instituten waren die daar belangstelling voor hadden, zoals het RIN (voorloper van het huidige Alterra) en het Instituut voor Oecologisch Onderzoek (nu Nederlands Instituut voor Ecologie). Toen dat niet lukte het was overal bezuinigen geblazen in die jaren zette het museum met subsidie van het Ministerie van WVC, waar het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie toen onder viel, een proefproject op. Op 17 maart 1975 ging Cas de Stoppelaar aan de slag met het maken van de eerste handleiding plus atlas met de oude EIS-hokken, gebaseerd op het UTM-systeem. In september 1976 waren de voorbereidingen klaar. Er werd subsidie aangevraagd bij het Prins Bernhard Fonds om het bureau permanent te maken, want de belangstelling was duidelijk en iedereen was er van overtuigd dat het bureau een stimulerende rol zou kunnen spelen.
Jan van Tol eerste coördinator
Een driejarige subsidie van het Prins Bernhard Fonds maakte het mogelijk om op 1 april 1977 Jan van Tol als eerste coördinator van het Centraal Bureau van EIS-Nederland aan te stellen. Vanaf dat moment werd de organisatie European Invertebrate Survey-Nederland genoemd. Jan van Tol heeft deze functie tot 1 juni 1986 bekleed. Daarna werd hij conservator bij het museum.
Stichting EIS-Nederland
Om het mogelijk te maken om extern geld aan te trekken werd op 8 januari 1980 de Stichting European Invertebrate Survey-Nederland opgericht. Het bestuur bestond uit de directeur en twee medewerkers van het museum.
Erik van Nieukerken - tweede coördinator
Op 1 juni 1986 werd Erik van Nieukerken de nieuwe coördinator. Dat bleef hij tot 1998. De latere jaren van zijn coördinatorschap waren voor EIS-Nederland een wat rommelige tijd, want Erik was ook betrokken bij het voorbereiden van een symposium over Biodiversiteit, in 1995, en het redigeren van zowel het Biodiversiteitsboek als de eerste delen van De Nederlandse Fauna. Hij werd toen tijdelijk en gedeeltelijk vervangen door Wouter van Steenis.
Op weg naar een nieuwe structuur
De leiding van het bureau berustte aanvankelijk bij het museum, terwijl het bestuur van de Stichting EIS-Nederland het beheer voerde over de financiën. In 1987 werd gezocht naar een andere vorm van aansturing van het bureau. Er werd een Adviescommissie ingesteld, onder voorzitterschap van Willem Ellis. Op aanraden van deze commissie werd in maart 1991 een Initiatief-Comité in het leven geroepen met Jan van der Made als voorzitter. Dit comité formeerde in juni 1993 een nieuw stichtingsbestuur met Gerard van der Velde als voorzitter. EIS was daarmee verzelfstandigd, wat op 30 maart 1995 in een convenant tussen museum en EIS werd bekrachtigd. Het bestuur geeft nu leiding aan de stichting en bepaalt samen met de coördinator/directeur van het Centraal Bureau de gang van zaken op het bureau. De directeur zorgt voor de uitvoering en heeft de dagelijkse leiding.
Roy Kleukers - derde coördinator
Roy Kleukers was vanaf 1990 bij EIS-Nederland aan het werk voor het sprinkhanenproject, maar vertrok in mei 1995 naar Italië. Na terugkomst werd hij weer bij EIS-Nederland betrokken en werd in 1997 parttime vervanger. Sedert 1 januari 1999 is hij coördinator van het Centraal Bureau. In 1998 versterkte Theo Zeegers gedurende enige tijd het bureau.
Nog eens als overzicht
- 1975 (17 maart) Cas de Stoppelaar; opstartfase (tot 08-09-1976)
- 1977 (voorjaar) subsidie voor drie jaren van Prins Bernhard Fonds
- 1977 (1 april) Jan van Tol, eerste coördinator (tot 01-06-1986)
- 1980 (8 januari) Stichting European Invertebrate Survey-Nederland opgericht
- 1986 (1 juni) Erik van Nieukerken, tweede coördinator (tot 01-01-1999)
- 1995 Wouter van Steenis, deeltijd vervanger van Erik van Nieukerken
- 1995 (30 maart) Convenant EIS-Nederland met Naturalis
- 1999 (1 januari) Roy Kleukers, derde coördinator (tot heden)