EIS coördineert een aantal meetprogramma’s om trends in aantallen en verspreiding te kunnen volgen van verschillende (groepen van) ongewervelden. Deze meetprogramma’s zijn onderdeel van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM, zie NEM-website). Het NEM is een samenwerkingsverband tussen de overheid en een aantal particuliere gegevensbeherende organisaties (PGO’s), waaronder EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden.

Het gaat om de volgende programma’s:

Vliegend hert

Het transect-monitoringsnetwerk voor het vliegend hert is in 2019 opgezet en telt momenteel zo’n 40 routes verdeeld over de provincies Gelderland, Overijssel en Limburg. Daarnaast worden op een aantal locaties punttellingen gehouden, vooral bedoeld voor mensen die het vliegend hert in hun eigen tuin hebben of mensen die geen transect van 500 meter kunnen of willen lopen of voor locaties die te klein zijn om een transect van 500 meter neer te leggen.

Gestreepte waterroofkever

De gestreepte waterroofkever (Graphoderus bilineatus De Geer 1774) is een zeldzame waterroofkever, beschermd onder bijlage II en IV van de Europese habitatrichtlijn. Conform deze richtlijn wordt van de lidstaten verwacht dat de verspreiding en de trend in aantallen en verspreiding gemonitord en gerapporteerd wordt. Intensief verspreidingsonderzoek naar de soort in Nederland vindt plaats sinds 2004. In 2011 is het meetprogramma aangepast met de bedoeling om op termijn trends de kunnen waarnemen. Hiertoe zijn 360 vaste meetpunten aangewezen die om de drie tot zes jaar worden geïnventariseerd volgens vast protocol. Een link naar de handleiding is hier te vinden.

Medicinale bloedzuiger

De Medicinale bloedzuiger is een forse, fraaie bloedzuiger, beschermd onder bijlage V van de habitatrichtlijn. Op deze lijst staan soorten met een ‘exploitatie’-risico. De soort werd vroeger veel gebruikt voor medicinale doeleinden en nog steeds is er vraag naar dieren voor therapie en alternatieve (wond)genezing. De medicinale bloedzuiger parasiteert gedurende de ontwikkeling achtereenvolgens op waterslakken, amfibieën en zoogdieren. Door verdroging, verzuring,  versnippering zijn er relatief weinig plekken waar deze combinatie van gastheren duurzaam naast elkaar te vinden zijn. De medicinale bloedzuiger is daarmee een zeldzame soort, thans bekend uit 29 10*10 km hokken in het zuiden en oosten van Nederland. Binnen dit gebied worden ongeveer 300 plekjes (poelen) om de 3-6 jaar onderzocht door vrijwilligers.  

Hommels

De afgelopen jaren zijn bestuivende insecten, met name bijen en zweefvliegen, steeds meer in de belangstelling komen te staan. Er is aandacht voor het belang van bestuivende insecten binnen ecosystemen en in de voedselproductie en voor de achteruitgang van insecten in het algemeen. Voor bijen verscheen de recentste Rode Lijst in 2018 (Reemer 2018). En er is zowel nationaal als internationaal beleid opgesteld in de vorm van de Nationale bijenstrategie en de European Pollinator Strategy. Voor hommels is sinds 2018 een pilot opgezet voor een transectmonitoring met een methode gebaseerd op die van het meetprogramma dagvlinders. Inmiddels is het aantal transecten gegroeid naar 379 in 2021. Sinds 2023 maakt het programma deel uit van het NEM.

Meer informatie over de Meetnet Hommels kunt u hier vinden op website van bestuivers.nl.

Meer informatie over het NEM kunt u vinden op de website van het NEM: https://www.netwerkecologischemonitoring.nl/