Ondanks het overweldigende aantal ongewervelden, spelen nog maar weinig soorten een rol in het beleid. Van enkele groepen zijn er rode lijsten opgesteld en slechts een handje vol soorten wordt officieel beschermd door middel van de Habitatrichtlijn of de Flora- en faunawet. Recent is een lijst opgesteld van typische soorten van Natura 2000-habitattypen, waarvan de urgent bedreigde soorten worden meegenomen in de monitoring van de gebieden.

Hieronder volgt de totale lijst van alle ongewervelden die op enige wijze een rol spelen in het natuurbeleid. Van een aantal soorten is aanvullende informatie over herkenning en voorkomen te vinden op de betreffende soortpagina, welke ook zijn te vinden onder de betreffende categorieën in het menu:
> Wet natuurbescherming (voorheen Flora- en Faunawet)
> Habitatrichtlijn
> Typische soorten

Rode-lijstcategorieën: BE = bedreigd, EB = ernstig bedreigd , GE = gevoelig, KW = kwetsbaar, VN = verdwenen uit Nederland. 

Typische soorten: 1 = typische soorten die niet op de lijst van mogelijk (potentieel) bedreigde soorten staan, 2 = urgent bedreigde typische soorten, 3 = potentieel urgent bedreigde typische soorten, 4 = niet urgent bedreigde typische soorten.

 

IUCN-categorieën: CR = critically endangered, DD = data deficient, EN = endangered, LR(cd) = lower risk, conservation dependent, LR(nt) = lower risk, near threatened, NT = near threatened, VU = vulnerable. 

* De haft Palingenia longicauda is wel vermeld op de lijst van de Bern-conventie, maar is om onduidelijke redenen niet overgenomen op de Habitatrichtlijn. 

   

Habitat-richtlijn

Flora- en
faunawet

Rode Lijst

Typische soort

IUCN

Bloedzuigers

 

1

1

 

 

 

Hirudo medicinalis

Medicinale bloedzuiger

5

x

 

 

LR(nt)

Platwormen

 

 

 

4 soorten

 

 

Bdellocephala punctata

 

 

 

 

1

 

Crenobia alpina

 

 

 

 

4

 

Dugesia gonocephala

 

 

 

 

1

 

Polycelis felina

 

 

 

 

1

 

Mollusken

 

6

2

68 soorten

 

 

Anisus vorticulus

Platte schijfhoren

2, 4

 

KW

 

 

Helix pomatia

Wijngaardslak

5

x

KW

 

 

Margaritifera auricularia(fossiel!)

Rivierparelmossel

4

   

 

CR

Margaritifera margaritifera

Beekparelmossel

2, 5

   

 

EN

Myxas glutinosa

Kleverige poelslak

   

EB

 

DD

Unio crassus ssp. nanus

Bataafse stroommossel

2, 4

x

VN

 

LR(nt)

Vertigo angustior

Nauwe korfslak

2

 

BE

 

LR(cd)

Vertigo moulinsiana

Zeggekorfslak

2

 

KW

 

LR(cd)

Spinnen

 

 

 

 

 

 

Dolomedes plantarius

Grote oeverspin

 

 

 

 

VU

Haften

     

39 soorten

 

 

Baetis rhodani

 

 

 

 

1

 

Baetis vernus

 

 

 

 

1

 

Caenis lacteal

 

 

 

 

4

 

Ecdyonurus torrentis

 

 

 

 

2

 

Ephemerella ignita

 

 

 

 

1

 

Heptagenia flava

 

 

 

 

4

 

Leptophlebia vespertina

 

 

 

 

1

 

Palingenia longicauda

Oeveraas*

     

 

 

Kokerjuffers

     

84 soorten

 

 

Agrypnia obsoleta

 

 

 

 

1

 

Anabolia brevipennis

 

 

 

 

4

 

Athripsodes albifrons

 

 

 

 

2

 

Brachycentrus subnubilus

 

 

 

 

2

 

Hydroptila pulchricornis

 

 

 

 

4

 

Lepidostoma hirtum

 

 

 

 

3

 

Limnephilus incises

 

 

 

 

4

 

Lype phaeopa

 

 

 

 

1

 

Plectrocnemia brevis

 

 

 

 

3

 

Rhadicoleptus alpestris

 

 

 

 

4

 

Steenvliegen

 

 

 

19 soorten

 

 

Perlodes microcephalus

 

 

 

 

3

 

Kevers

 

5

5

 

 

 

Carabus intricatus

       

 

LR(nt)

Cerambyx cerdo

Heldenbok

2, 4

x

 

 

NT

Cucujus cinnaberinus

Vermiljoenkever

2, 4

 

 

 

NT

Dytiscus latissimus

Brede geelrandwaterroofkever

2, 4

x

 

 

VU

Graphoderus bilineatus

Gestreepte waterroofkever

2, 4

x

 

 

VU

Lucanus cervus

Vliegend hert

2

x

 

 

NT

Osmoderma eremita

Juchtleerkever

2, 4

x

 

 

NT

Kreeftachtigen

 

1

1

 

 

 

Astacus astacus

Rivierkreeft

5

x

 

 

VU

Libellen

 

9

8

23 soorten

 

 

Aeshna juncea

Venglazenmaker

   

KW

 

 

Aeshna subarctica

Noordse glazenmaker

   

KW

 

 

Aeshna viridis

Groene glazenmaker

4

x

KW

 

NT

Calopteryx virgo

Bosbeekjuffer

   

BE

 

 

Coenagrion armatum

Donkere waterjuffer

   

EB

 

 

Coenagrion hastulatum

Speerwaterjuffer

   

EB

 

 

Coenagrion lunulatum

Maanwaterjuffer

 

 

KW

 

 

Coenagrion mercuriale

Mercuurwaterjuffer

2

 

VN

 

NT

Cordulegaster boltonii

Gewone bronlibel

   

BE

 

 

Gomphus flavipes

Rivierrombout

4

x

 

 

 

Gomphus vulgatissimus

Beekrombout

   

BE

 

 

Leucorrhinia albifrons

Oostelijke witsnuitlibel

4

x

VN

 

 

Leucorrhinia caudalis

Sierlijke witsnuitlibel

4

x

VN

 

 

Leucorrhinia dubia

Venwitsnuitlibel

   

KW

 

 

Leucorrhinia pectoralis

Gevlekte witsnuitlibel

2, 4

x

KW

 

 

Nehalennia speciosa

Dwergjuffer

   

VN

 

NT

Onychogomphus forcipatus

Kleine tanglibel

 

 

GE

 

 

Ophiogomphus cecilia

Gaffellibel

2, 4

x

BE

 

 

Orthetrum brunneum

Zuidelijke oeverlibel

   

GE

 

 

Oxygastra curtisii

Bronslibel

2, 4

x

VN

 

NT

Somatochlora arctica

Hoogveenglanslibel

   

EB

 

 

Somatochlora flavomaculata

Gevlekte glanslibel

   

BE

 

 

Sympecma paedisca

Noordse winterjuffer

4

x

BE

 

 

Sympetrum depressiusculum

Kempense heidelibel

   

EB

 

VU

Mieren

   

4

 

 

 

Anergates atratulus

Woekermier

     

 

VU

Formica polyctena

Kale rode bosmier

 

x

 

 

LR(nt)

Formica pratensis

Zwartrugbosmier

 

x

 

 

LR(nt)

Formica rufa

Behaarde rode bosmier

 

x

 

 

LR(nt)

Formica truncorum

Stronkmier

 

x

 

 

 

Formicoxenus nitidulus

Glanzende gastmier

     

 

VU

Myrmica hirsuta

Behaarde gaststeekmier

     

 

VU

Nachtvlinders

 

3

   

 

 

Callimorpha quadripunctaria

Spaanse vlag

2

   

 

 

Eriogaster catax

Zuidelijke woldrager

2, 4

   

 

DD

Phyllodesma ilicifolia

       

 

VU

Proserpinus proserpina

Teunisbloempijlstaart

4

   

 

DD

Sprinkhanen en krekels

     

14 soorten

 

 

Acheta domesticus

Huiskrekel

 

 

KW

 

 

Chorthippus apricarius

Locomotiefje

   

GE

 

 

Chorthippus dorsatus

Weidesprinkhaan

   

VN

 

 

Chorthippus montanus

Zompsprinkhaan

   

KW

 

 

Chorthippus vagans

Steppesprinkhaan

   

GE

 

 

Chrysochraon dispar

Gouden sprinkhaan

     

1

 

Decticus verrucivorus

Wrattenbijter

   

EB

2

 

Ephippiger ephippiger

Zadelsprinkhaan

   

EB

4

 

Gampsocleis glabra

Kleine wrattenbijter

   

EB

2

 

Gomphocerippus rufus

Rosse sprinkhaan

   

GE

 

 

Gryllus campestris

Veldkrekel

   

KW

4

 

Locusta migratoria

Europese treksprinkhaan

   

VN

 

 

Metrioptera brachyptera

Heidesabelsprinkhaan

 

 

 

1

 

Myrmeleotettix maculatus

Knopsprietje

 

 

 

1

 

Oedipoda caerulescens

Blauwvleugelsprinkhaan

     

1

 

Platycleis albopunctata

Duinsabelsprinkhaan

 

 

 

1

 

Psophus stridulus

Klappersprinkhaan

   

VN

 

 

Stenobothrus lineatus

Zoemertje

     

1

 

Stethophyma grossum

Moerassprinkhaan

     

1

 

Tetrix bipunctata

Bosdoorntje

   

EB

 

 

Tettigonia cantans

Kleine groene sabelsprinkhaan

 

 

GE

 

 

Dagvlinders

     

48 soorten

 

 

Aporia crataegi

Groot geaderd witje

 

x

VN

 

 

Argynnis aglaja

Grote parelmoervlinder

   

EB

2

 

Argynnis niobe

Duinparelmoervlinder

   

BE

2

 

Boloria aquilonaris

Veenbesparelmoervlinder

 

x

EB

2

 

Boloria euphrosyne

Zilvervlek

 

x

VN

 

 

Boloria selene

Zilveren maan

   

BE

2

 

Brenthis ino

Purperstreep-parelmoervlinder

 

x

VN

1

 

Callophrys rubi

Groentje

 

 

 

1

 

Coenonympha arcania

Tweekleurig hooibeestje

 

x

VN

1

 

Coenonympha hero

Zilverstreephooibeestje

 

x

VN

 

 

Coenonympha tullia

Veenhooibeestje

 

x

EB

4

 

Cupido minimus

Dwergblauwtje

 

x

VN

1

 

Erynnis tages

Bruin dikkopje

 

x

EB

3

 

Euphydryas aurinia

Moerasparelmoervlinder

 

x

VN

1

 

Favonius quercus

Eikenpage

 

 

 

1

 

Hesperia comma

Kommavlinder

   

BE

4

 

Heteropterus morpheus

Spiegeldikkopje

   

KW

 

 

Hipparchia semele

Heivlinder

   

KW

1

 

Hipparchia statilinus

Kleine heivlinder

   

EB

2

 

Issoria lathonia

Kleine parelmoervlinder

   

KW

1

 

Leptidea sinapis

Boswitje

 

 

BE

 

 

Limenitis camilla

Kleine ijsvogelvlinder

   

KW

4

 

Limenitis populi

Grote ijsvogelvlinder

 

x

VN

1

 

Lycaena dispar

Grote vuurvlinder

2, 4

x

EB

3

 

Lycaena hippothoe

Rode vuurvlinder

 

x

VN

 

 

Lycaena tityrus

Bruine vuurvlinder

   

KW

 

 

Maculinea alcon

Gentiaanblauwtje

   

BE

4

 

Maculinea arion

Tijmblauwtje

4

x

VN

 

 

Maculinea nausithous

Donker pimpernelblauwtje

2, 4

x

EB

 

 

Maculinea teleius

Pimpernelblauwtje

2, 4

x

EB

 

 

Melitaea athalia

Bosparelmoervlinder

   

EB

 

 

Melitaea cinxia

Veldparelmoervlinder

 

x

EB

 

 

Melitaea diamina

Woudparelmoervlinder

 

x

VN

 

 

Ochlodes faunus

Groot dikkopje

 

 

GE

 

 

Nymphalis antiopa

Rouwmantel

 

x

VN

 

 

Nymphalis polychloros

Grote vos

   

EB

 

 

Parnassius apollo

Apollovlinder

4

   

 

 

Plebeius argus

Heideblauwtje

 

x

GE

1

 

Plebeius idas

Vals heideblauwtje

 

x

VN

1

 

Plebeius optilete

Veenbesblauwtje

   

EB

3

 

Polyommatus agestis

Bruin blauwtje

   

GE

1

 

Polyommatus semiargus

Klaverblauwtje

 

x

VN

 

 

Pyrgus malvae

Aardbeivlinder

   

BE

4

 

Satyrium ilicis

Bruine eikepage

   

BE

 

 

Satyriumw-album

Iepenpage

 

x

EB

 

 

Spialia sertorius

Kalkgraslanddikkopje

 

x

VN

 

 

Thecla betulae

Sleedoornpage

   

BE

 

 

Thymelicus acteon

Dwergdikkopje

 

x

VN

 

 

Thymelicus sylvestris

Geelsprietdikkopje

 

 

 

1