Stichting EIS en Naturalis onderzoeken het voorkomen van rivierkreeften in Nederland. De afgelopen twintig jaar is het aantal soorten invasieve zoetwaterkreeften verdubbeld. Veel van deze (en eerder gemelde kreeften) hebben zich bovendien explosief uitgebreid. Hierdoor vormen ze inmiddels een opvallend fauna-element in grote delen van ons land. EIS hoopt de ontwikkelingen op kreeftengebied in Nederland op de voet te kunnen volgen. 

Waarnemingen
Kreeftenwaarnemingen (bij voorkeur vergezeld van een foto!) en krantenknipsels kunnen worden doorgegeven worden door het formulier hiernaast in te vullen of worden ingevoerd op de portals waarneming.nl of telmee.nl

Veelgestelde vragen (FAQ)

EIS krijgt veel vragen over rivierkreeften. In de lijst hieronder kun je de meest gestelde vinden en de antwoorden daarop. Bij veel antwoorden kun je doorklikken naar extra informatie op een andere pagina.

Welke soort rivierkreeft is dit?
Om te zien welke van de 8 in Nederland voorkomende soorten rivierkreeften jij gezien/gevangen/gefotografeerd hebt kun je onze online Soortzoeker of onze Zoekkaart gebruiken. Meer informatie kun je vinden in de EntomologischeTabel.

Wat moet ik doen als ik een exotische rivierkreeft tegenkom?
Het beste is: niets! Rivierkreeften in Nederland kun je het best hun gang laten gaan. Rivierkreeften mogen in ieder geval niet verplaatst worden. Lees hier waarom en wat je kan doen indien het dier al verplaatst ís. Wat je wél kan doen is een foto maken en dit doorgeven aan EIS of waarneming.nl. Hiermee kunnen wij onze kennis over rivierkreeften uitbreiden.

Hoe kan ik een vondst van een rivierkreeft melden?
Maak een foto van het dier en stuur deze op met inbegrip van datum en locatie naar EIS, of - nog beter - voer de waarneming in via waarneming.nl. (Nog) geen account? Dan kunt u moeiteloos de waarneming via deze link invoeren.

Zijn rivierkreeften schadelijk?
Exotische rivierkreeften kunnen schade veroorzaken. Lees hier verder over de mogelijke schade aan biodiversiteit, waterkwaliteit en infrastructuur.

Zijn rivierkreeften gevaarlijk voor katten en andere huisdieren?
Nee. Een nieuwsgierig huisdier zal hooguit een kneep in de neus of poot krijgen als de kreeft zich bedreigd voelt. Het is echter eerder andersom, aangezien katten zo nu en dan kreeften binnen brengen.

Mag ik op kreeften vissen en wat is de beschermingsstatus van de Nederlandse rivierkreeften?
Over het algemeen mag je niet vissen op rivierkreeften. De inheemse Europese rivierkreeft is beschermd. De exoten zijn dat niet en vijf van deze staan op de zogenaamde Unielijst. De exoten mogen alleen met bepaalde vergunningen gevangen worden. Lees hier meer daarover.

Ik wil graag een foto gebruiken voor een project/artikel/spreekbeurt/presentatie. Kan dat?
Via deze link kun je foto's vinden die vallen onder de "creative commons licentie". Deze mag je dus gebruiken zonder toestemming te vragen aan de fotograaf. Enige voorwaarden zijn naamsvermelding, een link naar de licentie en aangeven of het werk veranderd is.

Mag je rivierkreeften uit de natuur opeten?
Dat kan, maar mag lang niet altijd. De regelgeving omtrent exotische rivierkreeften is gericht op het voorkomen van verplaatsen en verspreiding. Hierdoor mag een heleboel niet. Als je echter een kreeft vangt zonder professioneel vistuig (zoals een fuik, waar je een beroepsvergunning voor moet hebben), dan zou je deze ter plaatse mogen opeten. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan met de hand kreeften vangen tijdens het snorkelen en daarna barbecueën op het strand van hetzelfde water als waar je het dier hebt gevangen (mits dat barbecueën mag van de terreineigenaar natuurlijk). Hoe dit zit met een hengel en een vergunning voor sportvisserij hangt waarschijnlijk van de vergunning af. Het belangrijkst is dat je de dieren niet verplaatst.

Hoe kan ik bijdragen aan de kennis over rivierkreeften?
Wij zijn erg geïnteresseerd in de verspreiding van rivierkreeften in Nederland. Als je een kreeft vindt, maak dan een foto en geef het aan ons door via waarneming.nl. Indien je mee wil doen aan ons meetnet, waarbij je een onderzoeksvergunning krijgt voor het gebruik van kreeftenfuiken, lees dan hier verder.

Zijn exotische rivierkreeften te bestrijden?
Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan bestrijden. Het belangrijkst is om te voorkomen dat kreeften vanuit de handel of vanuit een aquarium in de vrije natuur terecht komen. Als kreeften eenmaal een populatie hebben is het bijna onmogelijk om er vanaf te komen. Er zijn echter al een aantal lopende projecten om kreeften in het open water te bestrijden of te onderzoeken, zoals o.a. in Botshol 

Hoe zijn de invasieve rivierkreeften in Nederland terecht gekomen?
Exotische rivierkreeften zijn opzettelijk naar Europa gebracht voor consumptie toen de inheemse rivierkreeft om toen nog onverklaarbare redenen drastisch achteruit ging. Men heeft het met verschillende soorten geprobeerd, aangezien niet elke soort even geschikt was. Lees hier verder.

Wat doet een kreeft op het land?
In de late zomer en het begin van de herfst heb je de kans dat je een Rode Amerikaanse rivierkreeft op het land tegenkomt, vooral nadat het flink geregend heeft. Dit is de enige soort die zich regelmatig over land verplaatst. Lees hier en hier verder.

Wat moet ik doen als ik een exotische rivierkreeft in mijn aquarium heb?
Vooral de marmerkreeft is een geliefd aquariumdier. Deze mag echter niet meer verhandeld worden, omdat ze op de Unielijst staat (zie boven). Als je dan toch een marmerkreeft in je aquarium hebt, laat het dier dan absoluut niet vrij! De marmerkreeft is een parthenogenetische kreeft, waarbij er alleen vrouwtjes zijn die zich ongeslachtelijk kunnen voortplanten.

Coördinator

Bram Koese
EIS Kenniscentrum Insecten
Postbus 9517
2300 RA, Leiden
Bram.Koese@naturalis.nl

waarneming doorgeven

Rivierkreeft gevonden? Maak een foto en voer deze in op Waarneming.nl. Heeft u geen account, dan kunt u de waarneming met foto en al invoeren via deze link:

 
 
 

Let goed op dat de locatie en datum correct zijn ingevoerd.